Μια μέρα γεμάτη μυστήριο και δέος. Μια μέρα διπρόσωπη. Απ' τη μιά η "Ζωή εν τάφω" και από την άλλη η ζωή απλώνει τα φτερά της να αγκαλιάσει τον κόσμο. Η προσδοκία της Ανάστασης. Από την μιά το δέος του θανάτου και από την άλλη η ελπίδα της Ανάστασης.
"Ανάστα ο Θεός κρίνων την γην" λ΄γει η Εκκλησία το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου, κι ο παπάς με ένα πανέρι δαφνόφυλλα που σκορπά μέσα στο ναό είναι σαν να φέρνει το μεγάλο μηνυμα.
Τα φύλλα τούτα μάζευαν οι πιστοί και τα έφερναν στα σπίτια τους, προμηνυμα Λαμπρής κι ύστερα τα σκορπούσαν στους κήπους και τα αμπέλια φυλακτό από "πάντα όφεον και σκορπίον"
Για την Ιμβριώτικη οικογένεια το μεγάλο γεγονός του Μεγάλου Σαββάτου ήταν το αρνί, ο "πασχάλιος αμνός". Κάθε νοικοκύρης έσφαζε το αρνί ή το κατσίκι στην αυλή του. Το "μυστήριο" τελούσε ο πατέρας με χειρονομίες επίσημες, σοβαρός και αμίλητος. Το αίμα έκανε αυλάκι. Ηταν η μόνη φορά που δεν άφηναν το σκύλο να το γλείψει, έχυναν νερό να αραιώσει και να το πιεί το χώμα. Τα παιδιά με φανερή περηφάνια παρακολουθούσαν "τα γενόμενα". Υστερα ο πατέρας το ανέβαζε στο σοίτι και το παρέδινε στη νοικοκυρά. Αυτή είχε τη φροντίδα για το ψήσιμο του πασχαλινού αρνιού στοφούρνο είχε μια ιδιαιτερότητα, μοναδική ίσως. Το έψηναν γεμιστό στο φούρνο.
Η νοικοκυρά κατ' αρχήν έπρεπε να υπολογίσει πόσος "γόμος" της χρειάζεται, για να γεμίσει το κουφάρι του αρνιού. Εβραζε τα συκωτάκια και τα άφηνε να κρυώσουν, ύστερα τα έκοβε ψιλά ψιλά και τα ανακάτευε με ρύζι, πρόσθετε ψιλοκομμένα κρεμμυδάκια φρέσκα και τρυφερά, μάλαθρο, δυόσμο, αλάτι πιπέρι και το χυμό ενός λεμονιού. Τα ανακάτευε καλά καλά και ο "γόμος" ήταν έτοιμος. Ετριβε κατόπιν το εσωτερικό του αρνιού με βούτυρο, αλάτι, πιπέρι και λεμόνι και τοποθετούσε μέσα το "γόμο" κατόπιν έραβε με κλωστή το άνοιγμα και το έβαζε στον "ταβά" (=ταψί). Το έτριβε κι επ' έξω, όπως είχε κάνει για το εσωτερικό, έβαζε το ανάλογο νερό και το σκέπαζε με ένα φύλλο ζυμάτι, φλουμάρι, για να μην τ' "αρπάξει" ο φούρνος και καεί, και το έβαζε στο φούρνο.
Το φούρνιζαν στους φούρνους της γειτονιάς 4-5 μαζί, εκλειναν τηνπορτούλα του φούρνου με το "πούμα" και το έχριζαν γύρω γύρω με λάσπη, για να μην φύγει η ζέστη, εκεί το άφηναν όλη νύχτα. Το τι συντελούνταν μέσα στο φούρνο όλη νύχτα, μόνο όσοι έχουν την "έσωθεν μαρτυρία", του φούρνου δηλαδή, αυτοί...ξέρουν!
Η όλη διαδικασία γινόταν με θρησκευτική προσήλωση, γιατί δεν ήταν μόνο το "και φαγόντες ευρανθώμεν", αλλά η ψυχική πανδαισία που υλοποιείται με τη θυσία του "ενιαυτού αμνου", που είναι το σύμβολο της Μεγάλης μέρας.
Read more...